Big 5 waterwerken
Droge voeten
Overal water en toch droge voeten. In deze Big 5 waterwerken leggen we het uit.
2. De Haarrijnseplas
Leeggezogen zandput, wateropvang, waterbuffer, vaar -en zwemparadijs: de Haarrijnseplas is het allemaal. Dankzij het gewonnen zand uit deze plas staat jouw huis in Leidsche Rijn stevig op de grond en zakt je auto niet weg als je over de A2 rijdt.
Stortbui boven Leidsche Rijn? Al het overtollige water, dat niet via de waterdoorlatende straatstenen, filterende wadi’s en slokops (mooi Scrabble-woord!) de grond in kan, wordt via poreuze rioolbuizen doorgemalen naar de veertig meter diepe Haarrijnseplas. Waar het in geval van extreme droogte weer uit wordt gepompt. Samen met de Veldhuizerplas is de Haarrijnseplas de belangrijkste waterbuffer van Leidsche Rijn. Gelukkig lieten ze nog wat strandzand over: Vamos a la playa Cabello Rhino.
4. Putdeksels
Waarschijnlijk is het je nog nooit opgevallen, maar wist je dat de putdeksels in Leidsche Rijn verschillende lettercombinaties hebben? VW, IW en RW. Deze letters vertellen iets over welk onzichtbaar buizenstelsel er zich onder jouw voeten bevindt. Wordt zo’n putdeksel toch ineens een stuk spannender van. Je zou ze kunnen ‘sparen’.
VW staat voor vuilwater; hier ligt het gewone riool, om alles wat je door het toilet en de gootsteen gooit, weg te spoelen. Voor de opvang van regenwater heeft Leidsche Rijn een uniek apart systeem.
IW staat voor infiltratiewater, dat is het systeem dat al het hemelwater dat door de waterdoorlatende stenen en de wadi’s zakt, opvangt en indien nodig afvoert. En dan is er nog RW: regenwater. Deze buizen zijn er voor de hoosbuien en voeren het regenwater, als het infiltratiewatersysteem verzadigd is, direct naar de sloten en indien nodig naar de waterbuffers.
1. Gemaal Terwijde
Cruciaal onderdeel van het unieke gesloten watersysteem van Leidsche Rijn zijn de grote gemalen in Vleuterweide en Terwijde. Deze zorgen ervoor dat al het water in de sloten en singels in Leidsche Rijn, van de Grauwaartsingel tot aan de Dick Brunasingel aan toe, stroomt. Het voorkomt muggenoverlast, zorgt voor zuurstof en daarmee voor een uitstekende waterkwaliteit. Het is niet voor niks dat je hier zoveel mannen in camouflagepakken met hengels ziet. Ook zorgen de gemalen ervoor dat de grond in Leidsche Rijn nooit te nat of te droog is. Overtollig regenwater pompen ze door naar de waterbuffers Veldhuizerplas en de Haarrijnseplas en halen het er weer uit in tijden van droogte. Leidsche Rijn heeft het grootste gesloten milieuvriendelijke watersysteem van Nederland.
3. Zilveren Bultrug
Is het niet net een gestrande bultrug? Gek genoeg is de officiële naam van het waterpompstation in Terwijde de Kruimeldief. Het blikvangende gebouw is een ontwerp van architect Jeroen Bosch van bureau Veenenboschenbosch.
In het Waterwinpark bevinden zich maar liefst negen winputten. Dat zijn die ronde betonnen dingen met ijzeren deksels, waarop je ook lekker in het zonnetje kan zitten. Onder de deksels bevinden zich putten van wel 100 tot 200 meter diep. Na een ondergronds verblijf van ongeveer 2500 jaar, is het water uit deze bronnen goed op dronk.
In het Waterwinpark wordt jaarlijks 5 miljoen kubieke meter drinkwater gewonnen voor 115.000 Leidsche Rijners. Wist je dat het kraanwater van Leidsche Rijn zelfs een eigen naam heeft? Leidsche Zacht, vanwege het lage kalkgehalte.
5. De Leidsche Rijn
Was de Rijn in de late middeleeuwen niet verzand en onbevaarbaar geraakt, dan had Leidsche Rijn geen Leidsche Rijn geheten. Maar het gebeurde wel en dus werd in de 17e eeuw De Leidsche Rijn gegraven, een waterweg tussen Utrecht en Harmelen, die aantakte op de Oude Rijn richting Leiden.
Leuk vertrekpunt voor een fietstocht langs de Leidsche Rijn is gemaal de Aanvoerder op de Groenewoudsedijk. Dit gemaal pompt bij zeer extreme droogte water uit het Amsterdam-Rijnkanaal door naar West-Nederland om te voorkomen dat daar de waar van bollen-, fruit- en groentetelers verpietert.
In 20 jaar tijd is het gemaal slechts drie keer in werking geweest. Met de waterhuishouding van Leidsche Rijn heeft de Leidsche Rijn trouwens niks van doen. Eigenlijk stroomt ‘ie er alleen maar langs.
PARELS EN ROUTES DIE JE GEZIEN EN GEDAAN MOET HEBBEN
Kmo nazomeren en natte voeten halen
Kom nazomeren en natte voeten halen
